سلام دوست عزیز! امیدوارم که تا این مرحله از تلاشت، خسته نشده باشی و با انگیزه ادامه بدی. امروز توی این مقاله قراره درمورد روش مطالعه صحیح فارسی برای امتحان نهایی حرف بزنیم. با ما همراه شو تا یه سری نکات کلیدی و مهم رو برات بگیم که برای 20 گرفتن درس فارسی در امتحان نهایی بهت کمک میکنه.
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleبارم بندی فارسی دوازدهم در امتحان نهایی
همونطور که میدونی کتاب فارسی، شامل مباحثی چون لغت و معنی، دستور زبان، قلمرو ادبی و قلمرو فکری هست که هر کدوم موارد مختلفی رو شامل میشه. قبل از هر چیز ، بارم بندی هر مبحث رو میگیم و بعد نحوه مطالعه هر بخش رو بررسی میکنیم.
بخش قلمرو زبانی: 7 نمره (معنی واژه: 1.5 نمره، املا: 1.5 نمره، دستور: 4 نمره)
مبحث قلمرو ادبی: 5 نمره (آرایه: 3 نمره، حفظ شعر: 2 نمره)
قسمت قلمرو فکری: 8 نمره (درک مطلب: 4 نمره، معنی و مفهوم نثر: 2 نمره، معنی و مفهوم نظم: 2 نمره)
ضریب درس ادبیات در امتحان نهایی
با توجه به اینکه از بین همه دروس عمومی و تخصصی، درس ادبیات فارسی عمومی با ضریب 18.64، بیشترین ضریب رو توی محاسبه معدل نهایی داره، مطالعه صحیح و اصولی این درس و به دست آوردن نمره بالا توی این درس تاثیر بسیار زیادی توی بالا رفتن معدل نهایی فرد و کسب نتیجه نهایی بهتر توی کنکور داره.
مطلب پیشنهادی: محاسبه معدل کتبی نهایی و ضرایب امتحانات نهایی
روش مطالعه صحیح فارسی
مطالعه مبحثی یکی از بهترین روشهای مطالعه ادبیات برای امتحان نهایی هست. چون بارمبندی این درس هم به صورت مبحثی تعیین میشه، نه به صورت درس به درس. به همین دلیل، بهتره از بارمبندی دقیق مباحث درس ادبیات اطلاع داشته باشین و با توجه به اهمیت و بارم هر مبحث، برای اون مبحث وقت بذارید. برای این کار میتونید ازکتابچهها یا جزوههای مبحثی استفاده کنید و مثلا لغات جمعآوری دستهبندی شه و یک جا و متمرکز داشته باشی و مطالعه کنین، بری دستور زبان و بقیه موارد هم همینطور.
این نکته رو هم درنظر داشته باشید که مرور کردن و حل نمونه سوال نهایی سالای گذشته، برای موفقیت توی امتحان نهایی، تاثیر زیادی دارن.
معنی لغت و املا (قلمرو زبانی):
به طور مستقیم فقط یک نمره از لغات توی امتحان نهایی سوال داده میشه؛ اما تاثیر لغات به طور واضح و مشخص توی چند مبحث دیگه هم، کاملا به چشم میخوره. مثلا تا وقتی شما به لغات تسلط کافی نداشته باشین نمیتونید به سوالات معنی شعر و نثر به راحتی جواب بدین. از طرفی توی بعضی واژهها، تشخیص املای صحیح و غلط املایی به تسلط روی مبحث لغات بستگی داره.
مبحث درک مطلب هم همینطور. لازمهی پاسخگویی بهتر به این مبحث هم، به مبحث لغات ارتباط داره.
مجموع مباحث گفته شده که به دست آوردن نمره کامل اونا، به تسلط توی مبحث لغات وابسته هست، در مجموع 11 نمره امتحان رو شامل میشن.
در ادامه شیوههای مناسب خوندن لغت رو بررسی میکنیم:
1) فیش نویسی، روش مطالعه صحیح فارسی
روش مطالعه صحیح فارسی برای خوندن لغات موجود در واژه نامه به این شکله: باید لغات رو در فیش یا کاغذهایی جداگانه بنویسی و تمام لغات رو با معنی حفظ کنی. با توجه به این که در طول سال ممکنه بارها امتحان داده باشی، پس اکثر لغات رو بلدی و فقط بخشی از لغات هستن که از ذهنت رفته پس باید حسابی روی لغاتی که ضعیف هستی متمرکز بمونی.
2) یافتن معنی لغت از داخل متن، بهترین روش مطالعه فارسی
بهترین روش مطالعه فارسی برای لغات، خوندن اونها از داخل متن و درک معنی لغت از طریق جمله است. پس حتما لغات رو از داخل جمله هم بلد باش و معنی کن.
3) لغاتی که در واژه نامه نیستن فراموش نشه
تعدادی از لغات هستن که توی واژه نامه آخر کتاب آورده نشده ولی معنی اونها در امتحان مورد ارزشیابی قرار میگیره. پس باید حتما اون لغات رو درس به درس پیدا کنی و به فیش نویسیهات اضافه کنی تا توی برنامه مرورت اونها رو هم قرار بدی.
نکته: واژههای همآوا رو در کنار هم بنویس تا متوجه تفاوتهاشون باشی.
4) لغات مهم املایی رو تمرین کن
حتما موقع خوندن لغات، به نحوه نگارش اون لغتها توجه کن. اگر واژهای از نظر املایی نیاز به تمرین داره، توی برنامه تمرین املا قرار بگیره. حتما کنار لغات دشوار علامت بزن تا بعدا اونها رو تمرین کنی.
مطلب پیشنهادی: روش مطالعه صحیح دینی برای امتحان نهایی
دستور زبان (قلمرو زبانی):
در اینجا ما با مفاهیم دستوری زبان فارسی آشنا میشیم. روش مطالعه صحیح فارسی در این بخش به این صورت هست که باید مفاهیمی مثل نقشهای دستوری در جمله (مسند، مفعول و غیره)، انواع وابستهها، جملههای ساده و مرکب، انواع (را، و، حذف)، نقشهای تبعی، ضمائر، حروف ربط و ترکیبات وصفی و اضافی مورد مطالعه قرار بگیره. اما تنها مطالعه در این بخش کارآمد نیست. پس به روشهایی که میگیم توجه کن.
1) خلاصه نویسی مطالب، بهترین روش مطالعه فارسی
خلاصه نویسی برای مطالعه صحیح فارسی در این بخش میتونه کمکت کنه که هیچ نکتهای رو از قلم نندازی. بهتره مفاهیم و مطالب رو متوجه بشی و برای مرور، در زمان کمتر و با سرعت بیشتر مطالب رو مطالعه کنی.
2) روش مطالعه صحیح فارسی با حفظ مثال
چیزی که میتونه توی تثبیت نکات خیلی سخت و مهم بهت کمک کنه اینه که برای هر نکته یه مثال خیلی ساده در نظر بگیری و روی همون مثال، اون مباحث رو حفظ کنی. به عنوان مثال در جمله «من خود این قصه را میدانم»، واژه خود، بدل جمله محسوب میشه که بدل یکی از انواع نقشهای تبعی به حساب میاد.
قلمرو ادبی (آرایهها و حفظ شعر):
قلمرو ادبی شامل آرایههای ادبی و حفظ شعره و مجموعاً 5 نمره داره. نمره آوردن از این بخش بیشتر به حافظهی خوب احتیاج داره و کمی درک ادبی. اینجا برات یه سری روش میگیم که میتونی در مطالعهی این بخش ازشون کمک بگیری.
روش مطالعه آرایههای ادبی: برای یادگیری آرایهها، بهتره اول تعریف کلی هر آرایه رو بخونی و به طور کلی اون رو یاد بگیری. در قدم بعدی به سراغ مثالها برو و اونها رو مطالعه کن. اگر در یادگیری آرایه مشکل داری، تا جایی که میشه مثال بخون. اگر مثالهای کتاب تموم شد، از مثالهای اینترنتی، امتحانهای نهایی سالهای قبل و دانلود گام به گام استفاده کن. مثالهای مختلف از آرایههای ادبی، موضوع رو توی ذهنت جا میندازه و بهت کمک میکنه تا بتونی روی اشعار جدید هم آرایهها رو تشخیص بدی.
روش حفظ شعر برای امتحان نهایی: بیت به بیت شروع به حفظ کردن کن. هر بیت رو که حفظ شدی، برگرد و از اول شعر همهی بیتها رو مرور کن. وقتی کل شعر رو حفظ کردی، یکساعت بعد و آخر همون شب مرورش کن. بعد دوباره فرداش، سه روز بعد، یک هفته بعد و همینطور هفتهای یه بار به تا زمان امتحان نهایی، شعرها رو مرور کن. اینجوری شعرهای حفظی از حافظه کوتاه مدتت به حافظه بلند مدت منتقل میشه. پس برای حفظ شعر، بهتره از چند ماه قبل و ترجیحاً از اول سال تحصیلی شروع کنی. شب امتحان و توی مدت کوتاه، حفظ کردن چهارتا شعر کمی دشواره و احتمال اینکه سر امتحان باهم قاطیشون کنی زیاده.
مطلب پیشنهادی: روش مطالعه صحیح عربی برای امتحان نهایی
شعرهای حفظی فارسی دوازدهم 1402 برای امتحان نهایی
حفظ شعر برای امتحان نهایی فارسی دوازدهم، ۲ نمره توی امتحان داره. در مجموع چهارتا شعر از شعرخوانیهای کتاب انتخاب شده که اینجا براتون با صفحهی کتاب قرار دادیم. این شعرها رو با دقت حفظ کنید که دو نمره رو از دست ندید. درسته که روخوانی توی امتحان نهایی نمره نداره، اما برای حفظ کردن اشعار لازمه که اول شعرها رو درست بخونید. اگر توی این کار مشکل دارید، میتونید از شعرخوانی آپارات کمک بگیرید.
قلمرو فکری:
این قسمت شامل درک مطلب از متون نثر و نظم داخل هر درس و معنی و مفهوم ابیات و متون نثره. بهترین روش مطالعه فارسی برای این بخش، تسلط کافی روی متن و اشعار کتابه. حواست باشه که منبع امتحان نهایی خارج از کتاب نیست. چیزی که در اولویت قرار میگیره متون و اشعاره. باید مفهوم اونها رو به خوبی یاد بگیری تا هم بتونی به سوالات درک مطلب پاسخ درستی بدی و هم این که استعارهها، کنایهها و در کل آرایهها رو از متن و شعر استخراج کنی.
نکته: توی امتحان، اگر ازت معنی رو درخواست کردن، معنی جملات رو به زبان امروزی بنویس و اگر ازت مفهوم رو خواستن، معنی و مفهوم جمله، بیت یا عبارت رو بدون هیچ توضیح اضافهای، بنویس.
چگونه امتحان فارسی را 20 بگیریم؟
برای این بخش لازمه که از فیش برداریهای لغات و خلاصه نویسیهای بخش دستور زبان و آرایهها رو چندین بار تا زمان امتحان مرور کنی تا بتونی با تسلط کافی سراغ امتحان بری. پس حواست باشه خلاصه نویسی کمک بزرگی برای 20 گرفتن فارسی در امتحان نهایی میکنه. ازش غافل نشو.
بهترین روش مطالعه فارسی حل نمونه سوالات امتحانی سالهای گذشته است. حل نمونه سوال کمکت میکنه که با سوالات آشنا بشی؛ در شرایط امتحان قرار بگیری و نقاط قوت و ضعت رو شناسایی و تقویت کنی.
خلاصه برداری فارسی دوازدهم
نکته مهم اینه که هر چقدر تسلط بیشتری روی خلاصه نویسی نکات مهم و کلیدی داشته باشی، بهتر روی مطالب مسلطی. پس خلاصه نویسی کمک میکنه مطالب مطالعه شده رو با انسجام بیشتر توی ذهنت ثبت کنی؛ هر زمان که نیاز به مرور داشتی، به سرعت با خوندن نکاتی که توسط خودت نوشته شده، اونها رو به خاطر میاری. پس بهترین روش مطالعه فارسی در این بخش، خلاصه نویسی هست.
شب امتحان نهایی فارسی دوازدهم
اگر از دانشآموزهای دقیقه نودی هستی که شب امتحان تازه شروع به درس خوندن میکنی، نگران نباش. اول از لغات شروع کن و به شیوههایی که گفتیم، لغات رو مطالعه کن. بعد از اون متون درس و اشعار رو خوب بخون؛ مفهوم و معنی اونها رو به خاطر بسپار و بعد به سراغ دستور زبان، آرایهها و حفظ شعر برو. طبق نکاتی که گفتیم، بهتره خلاصه نویسی رو از قلم نندازی که برای مرور قبل از امتحان به کارت میاد.
مطلب پیشنهادی: روش مطالعه صحیح زبان انگلیسی برای امتحان نهایی
حذفیات فارسی امتحان نهایی 1402
آیا روانخوانی در امتحان نهایی میآید؟
بخش روانخوانی، جزو حذفیات امتحان نهایی فارسی دوازدهم نام برده شده، پس مطالعهش لزومی نداره و توی امتحان نمیاد.
آیا معنی شعرخوانی در امتحان نهایی میاد؟
بخش شعرخوانی جزو حذفیات امتحان نهاییه. فقط چهارتا از اشعار این بخش که بالاتر نام بردیم، برای حفظ شعر توی امتحان میان. اما معنی این بخشها اهمیتی نداره.
گنج حکمت در امتحان نهایی
گنج حکمت های ادبیات دوازدهم، یکی دیگه از بخشهاییه که در امتحان نهایی ازش سوال نمیاد و جزو حذفیات حساب میشه. پس این بخش رو نه حفظ کنید و نه کاری به معانی کلماتش داشته باشید.
سوالات امتحان نهایی ادبیات دوازدهم
مطلب پیشنهادی: دانلود سوالات امتحان نهایی
3 دیدگاه در “روش مطالعه صحیح فارسی برای امتحان نهایی”
توی امتحان نهایی فقط بیت شعرای کتاب میاد؟ یا بیتای خارج از کتابم میاد؟
سلام وقت شما بخیر
بالای ۹۰درصد از داخل کتاب هستن .
سلام
پرسش های مربوط به آرایه های ادبی امتحان نهایی دوازدهم فقط از متن و ابیات درس های کتاب درسی هستش یا خارج از کتاب هستن ؟
دستور زبان چطور ؟