اول از همه این نکته رو در نظر داشته باش که از اونجایی که دروس سه پایه دهم یازدهم و دوازدهم در راستای همدیگه و به صورت پیوسته هستن، باید برای مطالعه کنکور، از درس اول کتاب پایه دهم شروع کنی. منبع مطالعه هم کتاب‌های درسی هستن و کتاب‌های کمک درسی صرفا برای یادگیری عمیق‌تر میتونن مناسب باشن. پس حتما از کتاب درسی شروع کن.

نکته دوم هم اینه که 30 تا 40 درصد از سوالات جامعه شناسی در آزمون، از کتاب پایه دوازدهم مطرح میشه. این یعنی که باید بیشتر از کتاب پایه دهم و یازدهم، این کتاب رو مطالعه کنی.

روش مطالعه جامعه شناسی کنکور رو با خوانش روزنامه‌وار شروع کن

برای شروع، باید درس به درس جلو بری. اول از همه متن درس اول رو بخون. لازم نیست کار خاصی برای خوانش درس انجام بدی. فقط بخون تا متوجه بشی که قراره متن درس، چی رو توضیح بده. خیلی مهمه که اول بفهمی و بعد شروع به مطالعه دقیق کنی.

پاراگرافی بخون

حالا که فهمیدی قراره با چی مواجه باشی توی درس، برو از اول درس و از پاراگراف اول شروع به خوندن کن. توی این خوندن، لازمه که زیر کلمات کلیدی خط بکشی چون باهاشون خیلی سر و کار داریم. سعی کن پاراگراف رو موقع خوندن توی این مرحله، کامل بفهمی. لازم نیست چیزی رو حفظ کنی. توی این بخش اصلا با حفظ کردن کاری نداریم. فقط یاد بگیر.

خلاصه نویسی کن

وقتی که پاراگراف رو به خوبی مطالعه کردی، حالا به زبون خودت، اون رو خلاصه نویسی کن. توی یک یا دو خط اما توجه کن که از کلمات کلیدی که زیرشون خط کشیدی حتما توی خلاصه‌هات استفاده کنی. یکسری از کلمات هستن که لازمه دقیقا واژه به واژه‌شون عین خود کتاب گفته بشه. درواقع اصطلاحات رایجی که توی کتاب گفته مثلا نظام اجتماعی یا معنازدایی، باید دقیقا عین خود لغتشون توی خلاصه‌هات ذکر بشن و حالا برای توضیح این اصطلاحات اگر نیازی به نوشتن هست، از زبون خودت اون رو توضیح بده. مطابق با چیزی که متوجه شدی. اما بازم تاکید می‌کنیم. لغات کلیدی رو از قلم ننداز.

واژه نامه تهیه کن

این کتاب از اون درس‌هاییه که اصطلاحات تخصصی و مهم زیادی داره. باید تک تک اون اصطلاحات رو به خوبی بفهمی و یاد بگیری تا بتونی از هم متمایزشون کنی یا حتی اگه باهمدیگه در یک گروه قرار می‌گیرن، بتونی شباهت‌های بینشون رو ارزیابی کنی. پس جدا از خلاصه‌ای که می‌نویسی، چند صفحه رو به واژه‌های تخصصی کتاب اختصاص بده و جلوی هر واژه توضیحاتی که خودت متوجه شدی رو همراه با لغات کلیدی و مهم اون واژه و اصطلاح بنویس.

مثال از دنیای بیرون بزن

بهترین روش مطالعه جامعه شناسی کنکور اینه که برای هر اصطلاح کلیدی، از طرف خودت مثالی خارج از کتاب بزنی. چون این کار به فهم دقیق‌تر تو از مطالب کتاب کمک میکنه.

به عنوان مثال برای اصطلاح نابرابری اجتماعی، به محیط پیرامون خودت نگاه کن. در اطراف خودت حتما تا به حال اقشار مختلف جامعه رو دیدی که گاهی ثروتمند در کنار فقیر قرار میگیره و نابرابری عمیقی بینشون ایجاد میشه. این یه مثال خیلی ساده برای این اصطلاح محسوب میشه و میتونی با نوشتن این مثال در مقابل توضیح این اصطلاح، به راحتی اون واژه رو درک کنی. مزیت درس جامعه شناسی در همین نکته است که میتونی به راحتی مفاهیم این درس رو در جامعه و محیط اطرافت، لمس کنی.

به مثال‌های کتاب توجه کن

مواردی مثل نمودار، تصاویر، پاورقی، توضیح تصاویر، جدول ها و مثال‌های کتاب برای یادگیری عمیق‌تر آورده شدن و توی کنکور ممکنه مورد سوال قرار بگیرن. پس موقع مطالعه اون‌ها رو از قلم ننداز و سعی کن تا زمانی که یه مبحث رو کامل متوجه نشدی سراغ مبحث بعدی نری.

مطالب کتاب رو به  هم متصل کن

همونطور که توضیح دادیم، مطالب کتاب جامعه شناسی، کاملا بهم پیوسته و مرتبط هستن. باید بتونی بعد از مطالعه، مباحثی که در راستای هم قرار می‌گیرن رو به خوبی در کنار هم دسته‌بندی کنی تا بهتر متوجه مفهوم کتاب بشی.

مثلا کنترل اجتماعی، در زیر گروه کج‌روی اجتماعی قرار می‌گیره. وقتی این دو و موارد دیگه مرتبط با این دو رو در کنار هم قرار بدی، به درک عمیق‌ترت از مطالب کتاب کمک میکنی.

تست بزن

بعد از این که یک درس رو به طور کامل و مفهومی متوجه شدی، چندتا تست تالیفی از اون درس بزن تا کاملا متوجه بشی که نقاط ضعفت توی درس کجاست و اون‌ها رو برطرف کنی. حواست باشه حتما تست‌ها رو به صورت تشریحی تحلیل کن تا بهتر بتونی متوجه ضعفت بشی.

بعد از تست تالیفی، نوع دیگه‌ای از تست زنی به اسم تست زمان‌دار هست. این نوع تست، برای زمانیه که تو کاملا کتاب رو تموم کردی و مباحث جامعه شناسی و علوم اجتماعی رو به طور کامل تثبیت کردی. تست‌های زمان دار کمکت میکنن بتونی زمانت رو مطابق با زمانی که در کنکور در اختیار داری، مدیریت کنی. پس فعلا که در ابتدای شروع روش مطالعه جامعه شناسی کنکور هستی، سراغ تست‌های زمان‌دار نرو.

برای انواع تیپ‌های مختلف سوال، آماده باش

جامعه شناسی از درس‌هاییه که سوالاتی با تیپ‌های مختلف مثل ترکیبی، مفهومی، کنکاشی و حفظی رو شامل میشه. برای هر مورد از این نوع سوالات، نیاز داری که بدونی باید چطور و بر چه اساسی مطالعه کنی. در اینجا ابتدا درمورد هر کدوم توضیح میدیم و بعد روش مطالعه جامعه شناسی کنکور برای انواع تیپ‌های مختلف سوال رو بهت یاد میدیم.

سوالات ترکیبی:

این قبیل سوالات، شامل مفاهیمی میشه که در هر سه پایه وجود داشته. درواقع مطالب سه پایه تحصیلی درس جامعه شناسی با همدیگه ادغام میشه و در یک سوال جای میگیره. این نوع سوالات در کنکور، بیشترین میزان رو به خودش اختصاص میده. گاهی هم پیش میاد که مفاهیم درس‌های مختلف از یک کتاب با هم ترکیب بشه و در یک سوال طرح پرسش کنه. باید برای این مدل سوالات کاملا آماده باشی.

سوالات کنکاشی:

سوالاتی که جزو سخت‌ترین سوالات محسوب میشن و باید برای حل این نوع سوالات، توی ذهنت تحلیل و بررسی کنی و نتیجه نهایی رو از داخل گزینه‌ها پیدا کنی.

مثال

سوال: کدام روند منجر به بسنده کردن به شناخت عقلی و تجربی شد؟ در این سوال یکسری فرآیندهایی رخ داده که سبب ایجاد این شناخت عقلی و تجربی شده. باید اون فرآیندها به خوبی مورد مطالعه قرار بگیره تا در هنگام پاسخ، گزینه صحیح انتخاب بشه. این دسته سوالات کنکاشی هستند چون باید مورد بررسی قرار بگیرن.

سوالات مفهومی:

معمولا از مثال‌ها و نمودارها در این نوع سوالات استفاده میشه. در اینجا اگه به طور کامل بر روی مباحث مسلط باشی، میتونی به راحتی از پس این سوالات بر بیای.

مثال

عقاید و ارزش‌ها در رابطه با جهان اجتماعی، چه چیزی را بیان می کنند؟ این سوال کاملا مفهومیه و تو با فهم صحیح اصطلاحات، به راحتی به این سوال پاسخ میدی.

سوالات حفظی:

معمولا این دسته سوالات به راحتی قابل حل شدن هستن و فقط تعداد دو سوال رو به خودشون اختصاص میدن. اگر به خوبی مطالعه کنی از پس حل این دسته سوالات به راحتی برمیای.

مثال

سوال: از سازمان همکاری شانگهای با چه عنوانی یاد می‌شود؟ این سوال با حفظ نام سازمان به راحتی قابل پاسخ دادنه.

سوالات علت و معلولی:

در این نوع سوالات معمولا یکی از دو سمت علت یا معلول مورد سوال قرار می‌گیره.

مثال

 سوال: افول معانی نتیجه چیست؟ که در اینجا معلول داده شده و علت مورد پرسش قرار گرفته.