سلام دوست کنکوری. حتما تا اینجای مسیر، کلی اتفاقهای خوب و مثبت رو رقم زدی و الان به یه سری شیوۀ خوب برای مطالعه نیاز داری. باید بهت بگم که اینجا، میتونی پیداش کنی. توی این مقاله، قراره دربارهی روش مطالعه صحیح علوم و فنون ادبی برای امتحان نهایی حرف بزنیم. درسته که امتحانات تشریحی اون هم تقریبا یک ماه آخر کنکور، میتونه حس از دست دادن زمان رو بده ولی باید بهت بگیم که اگه بدونی واسش چه کاری انجام بدی، اون موقع میتونه برای کنکورت هم مفید باشه. پس باهامون همراه شو تا از این راز بزرگ، با خبر بشی.
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleروش مطالعه علوم فنون برای امتحان نهایی
با توجه به این که در بهترین روش مطالعه علوم و فنون برای امتحان نهایی در این درس، با سه مبحث مهم مواجهیم، قدمبهقدم باهم پیش میریم. اولین مبحث، تاریخ ادبیات و سبکشناسیه. بعد از اون، عروض و قافیه و در آخر آرایههای ادبی.
روش مطالعۀ تاریخ ادبیات و سبک شناسی
1) باهاش مثل داستان برخورد کن
بهتره متن، برات مثل داستان باشه. یعنی متن رو بخون و هرچی که از متن متوجه شدی رو، مثل یه داستان تعریف کن. مثلا: چون توی دورههای افشار و زند و قاجار، کسی به شعر و ادبیات توجهی نداشت، سبک هندی از بین رفت. اینجا بود که مشتاق اصفهانی، انجمن ادبی اصفهان رو تشکیل داد ….
2) پاراگرافی پیش برو
اگه فکر میکنی تا کل یه جمله رو حفظ نشی، نمیتونی ازش جدا بشی و بری سراغ جملۀ بعدی، یه روش عالی برات وجود داره. اینجا باید بر اساس پاراگرافهای کتاب جلو بری. حالا اینجا باید یه پاراگراف رو یه بار روزنامهوار و یه بار هم در حد یادگیری بخونی و بعد کتاب رو ببندی و هرچیزی که ازاون پاراگراف یادت مونده رو برای خودت تعریف کنی. اگه جایی رو از قلم انداختی، بعد از این که برای خودت توضیح دادی، کتاب رو باز کن و اون قسمتهای جاافتاده رو دوباره بخون.
3) سوال و جوابی بخون
این مرحله، کمک خوبی در مطالعه برای امتحان نهایی بهت میکنه. اینجوریه که برای هر پاراگراف، یه تعداد سوال درمیاری و بعد از خوندن هر پاراگراف، اون سوالها رو جواب میدی. شیوۀ خوندن به روش پرسش و پاسخ، یکی از شیوههای معروف دنیاست که میتونه مطلبی که خوندی رو هزار برابر برات تثبیت کنه. این شیوه رو میتونی در ادامۀ مرحله قبلی هم انجام بدی.
4)خلاصه نویسی یادت نره
توی درس تاریخ ادبیات چیزی که خیلی کمکت میکنه، فیشبرداریهای مختصریه که میتونی از هر مبحث داشته باشی. لازم نیست توی خلاصهت بنویسی که چه حوادثی رخ داده یا جملاتت رو طولانی کنی. فقط کافیه اتفاقات مهم یا مثلا آثار مهم یک فرد یا دوره رو به صورت تیتروار برای خودت یادداشت کنی. و حتی میتونی این یادداشتهات رو بعد از پایان خوندنت، مرور کنی. اینجوری به تثبیت اطلاعاتت هم کمک میکنی.
مثلا اینجوری بنویس: زبان و ادبیات دورهی بیداری: مخالفان دولت: نسیم شمال، ملک الشعرای بهار…/مفاهیم ادبیات بیداری: آزادی، وطن، …
یادت باشه خلاصه نویسی برای این مبحث، روشیه که میتونه حتی برای مرور کنکورت هم مفید باشه. پس ازش غافل نشو.
5) نشانهگذاری کن
اگه فکر میکنی حفظ کردن مطالب، سرعتت رو کم میکنه و دوست داری که مطالب رو یاد بگیری، میتونی برای خودت نشونه بذاری. فقط باید حواست باشه نشونههات رو باهم قاطی نکنی.
به این شکل عمل کن که اگه داری درمورد یه دورهای میخونی، یک یا دو کلمۀ مهم از اون دوره رو حفظ کن که با یادآوری اون اسم، کل مطالب برات مرور بشه. حتی میتونی یه اسم برای خودت مخصوص اون دوره یا سبک بسازی که با گفتنش، هرچیزی که مربوط بهش هست رو به یاد بیاری.
6) جمله سازی کن
باید بگیم این روش، در مطالعه برای امتحان نهایی فوقالعاده کمکت میکنه. حالا از چند نظر بررسیش میکنیم.
اول این که لازم نیست همه متنهای تاریخ ادبیات رو حفظ کنی.
دوم این که دیگه از شر اسمهای طولانی و یکی یکی گفتنشون راحت میشی و در نهایت باید بگم که تا همیشه توی ذهنت میمونه و برای کنکور هم میتونه کمکت کنه.
این شکلی عمل کن: اول متن رو بخون. اگه خواستی برای خودت هم یه دور توضیحش بده. حالا کلمات مهم داخل متن که میدونی درمورد اون دوره یا سبک، مهم هستن رو بیرون بکش و باهاشون جمله بساز. حواست باشه بیشتر از یک یا دو جملهی کوتاه برای هر دوره نسازی چون بعدا یادآوری اون جملهها هم برات سخت میشه. سعی کن برای قسمتهایی از این جمله سازی استفاده کنی که میدونی حفظ کردن یا مرورش برات دشواره.
نکته مهم این که میتونی همۀ مراحلی که گفته شد رو برای خوندنت به کار ببری چون میتونه کلی به بهبود مطالعهت کمک کنه.
مطلب پیشنهادی: بهترین روش مطالعه و تست زنی علوم و فنون ادبی برای کنکور
روش مطالعۀ عروض و قافیه
غول بزرگ در روش مطالعه صحیح علوم و فنون ادبی که میشه گفت هشتاد درصد بچههای انسانی باهاش سر جنگ دارن، همین قسمته. ولی باید بدونی که روش مطالعۀ عروض و قافیه با چند تا تکنیک ساده و البته تمرین و تکرار مداوم، میتونه این غول رو شکست بده.
1) وزنها رو یاد بگیر
اولین چیزی که اولویت داره توی این مبحث، اینه که وزنهای عروضی رو حفظ کنی. برای این کار هم میتونی همۀ وزنهای پر کاربرد رو یادداشت برداری کنی و هرروز از روش بخونی تا هم لحن و آهنگ وزن رو به دست بیاری و هم حفظشون کنی. وقتی بتونی وزنها رو درست تشخیص بدی، مراحل بعدی کار مثل پیدا کردن اختیارات شاعری برات به سادگی حل میشه.
2) برای خودت با دست ضرب بگیر
شاید خیلی ساده به نظر برسه ولی اگه بتونی ریتم بیتها رو با دستت روی میز بزنی، خیلی راحت میتونی وزنشون رو تشخیص بدی. البته اوایل راه یکم برات دشواره اما به مرور و با تمرین، میتونی کاملا بهشون مسلط بشی.
3) سماعی کار کن
یکی از روش هایی که خیلی کاربردیه و کار تشخیص وزن رو راحت میکنه، روش سماعیه. توی این روش، میتونی با ریتم بیت، وزن رو تشخیص بدی و باید بگم که برای رسیدن به این مرحله، قسمت قبلی خیلی کمکت میکنه. اوایل یکم برات سخت میشه اما با تمرین و تکرار به راحتی میتونی تشخیصشون بدی.
4) تقطیع کن
با این که این روش خیلی زمانبره اما برای امتحان نهایی میتونه کمکت کنه و البته دقیقتر هم به دستشون میاری و برای پیدا کردن اختیارات شاعری، میتونه حسابی کمکت کنه.
5) تست بزن
درسته که قراره امتحان نهاییت تشریحی باشه ولی حل تست هم یه جور تمرینه و با این کار هم میتونی برای کنکور آماده بشی و هم برای امتحان نهایی.
روش مطالعۀ آرایههای ادبی
اولین و مهمترین نکته برای خوندن این قسمت، اینه که باید به صورت جدا همۀ آرایهها رو بلد باشی. این چیزیه که شاید هممون توش موفق باشیم. اما قسمت سخت ماجرا در روش مطالعه علوم و فنون ادبی اینجاست که چطور به کار ببریمش؟
1) با یه مثال ساده شروع کن
برای این که بتونی آرایههای نسبتا دشوار رو با یادگیری کامل حفظ کنی، میتونی یه مثال ساده برای اون آرایه در نظر بگیری و اون آرایه رو با اون مثال، همیشه به خاطر داشته باشی. اینجوری وقتی به اون آرایه میرسی، به راحتی میتونی با یادآوری مثالش، آرایۀ مورد نظرت رو پیدا کنی.
مثلا: برای آرایهی حس آمیزی، میتونی «سخنهای شیرین» رو به عنوان مثال در ذهنت داشته باشی تا هر بار که با چنین مواردی مواجه شدی، یادت بمونه که این آرایه چی بود و چطور مشخص میشد.
2) فیش برداری کن
فیش برداری در روش مطالعه صحیح علوم و فنون ادبی خیلی به کارت میاد. اگه بتونی فیشهای کوچیک تهیه کنی و به صورت خلاصه، حتی با یه توضیح مختصر و مثالی که در ذهن داری، یادداشتش کنی تا هر بار با خوندنش، بهت یادآوری بشه و تا همیشه توی ذهنت بمونه، کاری که در قسمت قبل انجام دادی، میتونه خیلی بیشتر از این کمکت کنه.
مطلب پیشنهادی: لیست بهترین اساتید علوم و فنون ادبی
سبک مرور علوم و فنون
بهترین روش مطالعه علوم و فنون برای امتحان نهایی، مرور کردن اونه. توی این مرحله، میتونی از خلاصهنویسیهایی که توی مراحل بالا گفته شد، کمک بگیری که میتونه کلی توی زمانت کمک کننده باشه؛ اما باید به چندتا مورد توجه کنی چون تو 20 گرفتن امتحان نهایی بهت کمک میکنه.
1) روزنامهوار بخون
اول این که حتما حتما یه دور روزنامهوار ولی با تمرکز کافی، مطالب کتاب رو بخون. زمان خیلی کمی ازت میگیره. توجه کن که حتما زیر نکات کلیدی مهم رو خط بکشی یا هایلایتش کنی.
2) خلاصه نویسیها کمکت میکنه
حالا برو سراغ خلاصه نویسیهات. اگر خلاصهای نوشتی که کامل هست و بهش اعتقاد کامل داری، میتونی فقط اون رو دقیق بخونی و اگه مطلب حفظی داره، حفظش کنی. ولی اگر خلاصهت کامل نیست، به کلمات کلیدی که هایلایت کردی دقت کن. اونها رو وارد خلاصههات کن تا دقیقتر عمل کرده باشی.
و اگه خلاصهای نداری و از اون دسته آدمهایی هستی که میونهی خوبی با خلاصه نویسی ندارن، میتونی مطالب کتاب رو دوباره ولی این بار با دقت زیاد بخونی و برای نکات هایلایت شده، بیشتر زمان بذاری.
3) مطالبی که دشوارتره رو بیشتر بخون
اگه حس میکنی توی مباحث، چیزی هست که خیلی خوب اونو یاد گرفتی، ازش بگذر و زمانت رو برای مطالبی بذار که نسبت به بقیۀ مطالب، برات دشوارتره.
4) دوباره خلاصههات رو مرور کن
خلاصههات رو شب امتحان، قبل از خواب، روزنامهوار و با تمرکز و دقت، یه نگاه بنداز. لازم نیست چیزی حفظ کنی یا مطلب جدیدی بخونی. فقط یه دور بخونشون.
???
حل نمونه سوال علوم و فنون ادبی
؟؟؟
سوالات امتحانی سالهای قبل رو حل کن!
به عنوان آخرین روش مطالعه صحیح علوم و فنون ادبی، بهتره که وقتی خوندن مطالب رو تموم کردی، چندتا نمونه سوال امتحانی از سالهای قبل حل کنی. اینجوری هم توی شرایط اون امتحانی که قرار هست بدی قرار میگیری و استرس کمتری رو متحمل میشی و هم این که میتونی بفهمی تا چه اندازه مطالب رو تونستی درک کنی و صرفا تثبیتشون کنی که توی امتحان، با مشکلی رو به رو نشی.
خودارزیابیهای آخر هر درس رو یادت نره!
برای حل نمونه سوال، یکی از گزینههای خیلی خوب، خودارزیابیهای اخر هر درس کتاب هست که منبع خوبی برای سوالات امتحانیه. پس بهتره که روی اونها هم تمرین کنی و روی نمونه مثالهاش، تسلط کافی داشته باشی.
سوالات نهایی علوم و فنون دوازدهم انسانی
مطلب پیشنهادی: دانلود سوالات امتحان نهایی
بارم بندی علوم و فنون ادبی در امتحان نهایی
نیمه اول کتاب شامل شش درس اول میشه و نیمه دوم کتاب از درس هفتم تا آخر کتاب هست.
- زیبایی شناسی: 6 نمره
- نقد و تحلیل نظم و نثر: 4 نمره
- سبک شناسی: 2 نمره
- موسیقی شعر: 6 نمره
- تاریخ ادبیات: 2 نمره
ضریب علوم و فنون ادبی در امتحان نهایی
علوم و فنون چهارمین درس مهم رشتهی انسانی به حساب میاد و ضریبش ۷/۸ هست. پس تمام سعیتون رو بکنید تا در این درس نمره 20 بگیرید.
شب امتحان علوم و فنون چگونه بخونیم؟
اگه از اون آدمهایی هستی که همه چیز رو موکول کردی به شب امتحان و حالا نمیدونی باید چطور مباحث رو بخونی باید بگم که اصلا نگران نباش. ما اینجا برات یه سری نکات خوبی داریم که میتونه توی 20 گرفتن در امتحان نهایی کمکت کنه.
روزنامهوار بخون
یه دور سریع از روی همهی مطالب بخون تا بدونی با چی قراره مواجه بشی. این کار نهایتا ممکنه یک ساعت از وقتت رو بگیره ولی باعث میشه مطالب برات مرور بشه و یه چیزایی یادت بیاد یا یه سری نکاتی که مهم هستن، پیش چشمت بیان. توی این مرحله، حواست باشه که یه هایلایت دستت بگیری و تموم کلمات کلیدی و نکات مهم رو هایلایت کنی یا زیرش خط بکشی. چون توی مرحلۀ بعدی لازمت میشه.
از حاشیه نویسی غافل نشو!
میتونی کنار هر پاراگراف یا هر جملهی مهم، یه خلاصهای به صورت نکتهای، یادداشت کنی تا بتونی بعدا سریع اونها رو مرور کنی. اگر هم دوست نداری حاشیهای کنار مطالب بنویسی، میتونی همون نکات رو به صورت خلاصه نویسی جداگانه روی فیشهای کوچیک تهیه کنی تا بتونی بعدا یه دور سریع مرورش کنی. فقط حواست باشه که نکات خیلی خیلی مهم و کلیدی که ممکنه فراموش کنی رو بنویسی و زمان زیادی رو صرف خلاصه نویسی نکنی.
هایلایتهات رو با دقت بخون!
حالا باید موارد هایلایت شده رو بخونی. با دقت و حوصله و تمرکز کافی، جملهای که داخلش اون مطلب مهم و کلیدی هست رو بخون و برای خودت توضیح بده. میتونی به صورت پاراگرف به پاراگراف پیش بری که تسلط بیشتری داشته باشی.
خودارزیابیهای اخر هر درس رو تمرین کن!
بعد از تموم کردن هر درس، خودارزیابیهاش رو حل کن. یعنی باید روی نمونه مثالهایی که برای هر بخش آورده شده، کاملا مسلط باشی چون امتحان نهایی، خارج از مطالب کتاب نیست. این کار کمکت میکنه مطالب رو تثبیت کنی.
نکتۀ آخر روش مطالعه صحیح علوم و فنون ادبی
توی این مقاله تلاش کردیم بهترین روش مطالعه علوم و فنون برای امتحان نهایی رو بهت پیشنهاد کنیم که بتونه کمکت کنه حتی اگه شب امتحانی هستی، توی امتحان نهایی 20 بگیری. نکتۀ مهم اینجاست که این مطالب، به نحوی گفته شده که بتونه در راستای کنکورت هم بهت کمک کنه. توجه داشته باش که میتونی هر چند مورد از موارد بالا رو که دوست داشتی در کنار هم پیش ببری و هرچه قدر بیشتر تمرین کنی، به تسلط بیشترت توی مطالب، کمک میکنه.
اگر سوال یا نظری داری، خوشحال میشیم باهامون به اشتراک بگذاری 😉
مطلب پیشنهادی: روش مطالعه صحیح جامعه شناسی برای امتحان نهایی
2 دیدگاه در “روش مطالعه صحیح علوم و فنون ادبی برای امتحان نهایی”
روش مطالعه برای مفهوم نظم و نثر رو میشه بزارید
سلام وقت شما بخیر
بله حتما.