فردی به نام پروفسور نورتون، اولین بار در 1881 میلادی در دانشگاه MIT، اولین درس مهندسی شیمی رو تدریس کرد. در اون زمان، صنایع شیمیایی رو به توسعه بود و ساخت و بهره‌برداری از فرآیندهای شیمیایی، توسط افراد متخصص، از نیازهای علم شیمی به حساب میومد. اما برای این کار دو گروه وجود داشتن:

۱. شیمی‌دان‌هایی که تئوری‌های شیمی و علوم آزمایشگاهی رو بلد بودن اما اطلاعات فنی لازم درباره‌ی طراحی صنعتی رو نداشتن.

۲. مهندسان مکانیکی که طراحی صنعتی بلد بودن اما از فرآیندهای شیمیایی اطلاع نداشتن.

به همین دلیل تا مدتی برای طراحی واحدهای شیمیایی، از از شیمیدان‌ها و مهندسان مکانیک به صورت مشترک استفاده می‌شد. اما برای هماهنگ شدن کار این دوتا گروه، به افرادی نیاز بود که هم از فرآیندهای شیمیایی و علوم آزمایشگاهی اطلاع داشته باشن و هم طراحی صنعتی داشته باشن. به همین دلیل رشته‌ی مهندسی شیمی به وجود اومد.

حالا تفاوت اصلی شیمیست‌ها و مهندسین شیمی چیه؟ میشه اینجوری ارزیابی کرد که شیمیست‌ها در مرحله‌ی اول، تجزیه‌ی شیمیایی، انداز‌ه‌گیری خواص و تکوین یک فرآیند جدید شیمیایی رو به عهده دارن که روی میز آزمایشگاه و به کمک ابزارآلات مخصوص این کار رو انجام میدن. در مرحله‌ی بعدی، این کار به عهده‌ی مهندسین شیمی هست که نتایج تکوین‌یافته‌ی شیمی‌دان‌ها رو جوری با علوم فیزیک، ریاضی و اقتصاد ترکیب کنه تا بشه سالانه تعداد انبوهی از ماده مورد نظر رو تولید و روانه بازار کرد.

درواقع مهندس شیمی، مترجم کشفیات شیمیست‌ها هستن و وظیفه‌ی کاهش هزینه تولید و بهره‌برداری از نتایج آزمایشگاهی شیمی‌دان‌ها رو به عهده دارن. دروسی که یک مهندس شیمی در دانشگاه می‌گذرونه هم به جنبه تکنولوژی اشاره داره، مثل ترمودینامیک طراحی فرآیندها، قوانین تجارت، محیط زیست و … . در آخرین تفاوت این دو حوزه باید گفت که اگر یک مهندس شیمی و یک شیمی‌دان باهم در یک کارخونه مشغول به کار بشن، حقوق مهندس شیمی از شیمی‌دان بالاتره، چراکه مهندس شیمی بیشتر با سلامتی مردم سروکار داره، درحالیکه شیمی محض، فقط با خود علم در ارتباطه.