آشنایی با رشته ارگونومی
سلام عزیزان. تو این مقاله میخوام رشته ارگونومی رو براتون معرفی کنم. امیدوارم مطالب براتون مفید باشه.
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleارگونومی، به بیان ساده روشیه که نیازها، تواناییها و محدودیتهای جسمی و ذهنی انسان رو کانون اصلی طراحیِ محصولاتِ مورد استفاده، مشاغل و محیط اطراف اون قرار میده، تا ضمن تأمین آسایش، سلامت و ایمنی، باعث بالا رفتن کارایی انسان بشه.
به طور کلی، بررسی دقیقِ فعالیتهای جسمی و ذهنی انسان بر اساس ارتباط اون با محیط اطراف، زمینه اصلی تمامی مطالعات ارگونومیک هست. بر این اساس حیطههای تخصصی در بستر این علم رو میشه به صورت زیر تعریف کرد.
به بیان کلی، ارگونومی یعنی تناسب. تناسبِ بین انسانها و کارایی که انجام میدن، لوازمی که استفاده میکنن، و محیطی که توی اون کار، زندگی و مسافرت میکنن. اگه چنین تناسبی حاصل بشه، استرس وارد بر افراد کاهش پیدا میکنه و در نتیجه آسایش بیشتری پیدا می کنن. در نتیجه، کار خودشون رو سریعتر، آسونتر، و با اشتباهِ کمتری انجام میدن.
ارگونومیِ فیزیکی، عموماٌ تمرکز بر خصوصیات بیومکانیکی، آناتومیک، فیزیولوژیک و آنتروپومتریکِ انسان داره. این شاخه از دانش ارگونومی همچنین تأثیر عوامل فیزیکیِ محیطی (مثل گرما، نور، صدا و لرزش) رو روی کارایی و عملکردِ افراد، بررسی میکنه. مشارکت توی طراحیِ محیطهای کاریِ اداری و صنعتی، و همچنین محصولات و لوازم مورد استفاده افراد جامعه، از جمله پروژه های مرتبط با این شاخه هستن.
از طرف دیگه، ارگونومی شناختي اساساٌ متمرکز بر فرایندهای ذهنی و فعالیتهای مغزی انسان از قبیل حافظه، درک و استدلال به دلیل تأثیر اونا روی اثر متقابل بین انسان و محیط هست. متخصصینِ این شاخه در زمینه طراحی وب سایتها و نرم افزارها، پیشگیری و کاهش استرس، و افزایش بازدهی ذهنی افراد توی محیطهای کاری قادر به ارائه مشاوره و راهکارهای ارگونومیک هستن.
در عین حال ارگونومی سازمانی (اجتماعی) مشخصاٌ روی سازماندهی افراد و مشاغل برای رسیدن به بیشترین کارآیی توی یک مجموعه مشخص، تاکید داره. تو این زمینه متخصصین از طریق مطالعه الگوها و ساعتهای کاری، چیدمانِ کارکنان توی تیمها و گروههای زیر مجموعه یک سیستم و عواملی از این قبیل، نسبت به تغییرات مورد نیاز پیشنهاداتِ خودشون رو ارائه میدن.
و نهایتاٌ ارگونومی سیستمی به عنوان موفقترین روشِ تحلیل، طراحی و ارزیابی، سه شاخۀ فیزیکی، ادراکی و سازمانیِ دانش ارگونومی رو به صورت یکپارچه و هماهنگ در اختیار می گیره. البته تو سالای اخیر زیر شاخه های دیگهای مثل ارگونومیِ قانونی، ورزشی، تفریحی، توانبخشی و غیره در بستر دانش ارگونومی تعریف و زمینه ساز انجام تحقیقاتِ گسترده تر شدن. به دلیل لزوم ارتباط دانش ارگونومی با شرایط و دنیای واقعی، درک یافتههایِ این علم و موارد کاربردِ عملیِ آنها، منوط به شناخت زمینههای حضور اون توی جامعه هست. این مورد همچنین دیدگاه عمومی رو به سمتِ پذیرشِ هر چه کامل ترِ ارزش و جایگاه این علم، سوق میده.
رتبه قبولی رشته ارگونومی
کارنامه قبولی رشته ارگونومی
دروس دانشگاهی رشته ارگونومی
برنامه درسی (سر فصل) ارگونومی و تعداد واحدها:
تعداد کل واحدها: 32 واحد
دروس تخصصی اجباری: 23 واحد
دروس تخصصی اختیاری: 5 واحد
پایان نامه: 4 واحد
دروس تخصصی اختیاری: جامعه شناسی کار، ارگونومی مشارکتی، ارگونومی در حمل دستی بار، بهره وری و سازماندهی کار، روشهای ارزیابی ارگونومی
دروس تخصصی اجباری: کلیات ارگونومی، فیزیولوژی کار، آنتروپومتری و بیومکانیک شغلی، ارگونومی محیطی،
بهداشت حرفه ای و بیماریهای ناشی از کار، روانشناسی کار و ارگونومی، ارگونومی طراحی، آمار تحلیلی، روشهای تحقیق در علوم بهداشتی، ارگونومی شناختی، ارگونومی سیستمها و برنامه ریزی در محیط کار، ایمنی و حوادث ناشی از کار، زبان تخصصی، سمینار، کارآموزی
ادامه تحصیل با رشته ارگونومی
رشته ارشد مجاز برای شرکت با مدرک کارشناسی رشته ارگونومی:
مدرک کارشناسی(لیسانس) ارگونومی آمار زیستی، اپیدمیولوژی، انفورماتیک پزشکی، ارزیابی فناوری سلامت HTA))، تاریخ علوم پزشکی، ژورنالیسم پزشکی، سلامت و ترافیک، سلامت و رفاه اجتماعی، فناوری اطلاعات سلامت، کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مدیریت خدمات بهداشت و درمان، نانوفناوری پزشکی، یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی، تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی، زیست فناوری پزشکی، آموزش پزشکی
زمینه شغلی و درآمد رشته ارگونومی
آینده شغلی رشته ارگونومی بسیار امیدوار کننده هست، چون تقاضا برای این متخصصان همچنان در حال افزایشه. شرکتها مزایای داشتن یک ارگونومیست در کارکنان مثل بهبود عملکرد، بهرهوری، رفاه و سود رو درک کردن و متوجه اهمیت اون شدن. از اون جایی که کار فرمایان به طور فزایندهای ایمنی و رفاه نیروی کار خودشون رو در اولویت قرار میدن، این رشته پتانسیل بسیار زیادی رو برای متخصصان واجد شرایطی که مهارتهای لازم رو از طریق آموزش یا برنامههای آموزشی به دست آوردن، ارائه میده. با درک اهمیت رشته ارگونومی توسط مشاغل، شکی وجود نداره که این رشته در سالهای آینده نیاز بیشتری به متخصصان این رشته خواهد داشت. در صورتیکه فرد استحقاق و توانایی لازم برای ورود به بازار کار این رشته رو داشته باشه، میتونه توی ارگانهای مختلفی مشغول به کار بشه.
برای مثال:
توی سازمانهای خصوصی یا دولتی تحت عنوان متخصص طراحی کار، برای طراحی وسائل مورد نیاز در زندگی روزمره و کار، طراحی ابزار به منظور بالا بردن ایمنی افراد در محل کار و…، به عنوان هیئت امناء دانشگاه، استاد دانشگاه، اشتغال در مراکز آموزشی خصوصی و عمومی، پژوهشگر پروژههای تحقیقاتی، نیروی کار کارخانهها، نیروی کار مراکز صنعتی