سلام به دوستان عزیز کنکوری. من آتنا خسروانی هستم. دانشجوی رشته مهندسی معماری دانشگاه تهران و توی این مقاله قصد دارم به معرفی کامل رشته مهندسی معماری بپردازم و توی انتخاب این رشته راهنماییتون کنم.
آنچه در این مقاله میخوانید
Toggleآشنایی با رشته مهندسی معماری
رشته مهندسی معماری، همونطور که از اسمش پیداست، یه رشتهی بینارشتهای هست و بین مهندسی و هنر به حساب میاد. یعنی کسی که در این رشته تحصیل میکنه مهندس خونده میشه اما در خیلی از دانشگاهها، مثل دانشگاه تهران، کلاسهای این رشته در دانشکده هنر برگزار میشه. یکی از تقکرات اشتباه دربارهی این رشته اینه که اصلا مهندسی نیست و کاملا هنریه. حتی برخی معتقدن که رشتهی نقاشی به حساب میاد. اما این درست نیست. در گذشته معماری فقط کار عملی بوده ولی چندین ساله که اسمش به مهندسی معماری تغییر پیدا کرده و یه سری دروس مهندسی هم بهش اضافه شده. یعنی دروسی که با مهندسی عمران مشترکن.
دوره تحصیل و دروس دانشگاهی
دروس این رشته به دو بخش تقسیم میشن. یکی دروس مشترک با مهندسی عمران، مثل مقاومت مصالح، بتن، مصالح ساختمانی، و استاتیک. یکی هم دروس نظری مختص به رشته معماری مثل معماری جهان، معماری اسلامی و معماری معاصرکه با وجود حفظی بودن، بسیار دروس جذابی هستن. اما بیشتر سهم این رشته رو دروس عملی تشکیل میدن. دروس عملی شامل بیان معماری، مقدمات معماری و طراحی معماریه. این نکته رو باید ذکر کرد که هردانشگاهی برنامه منحصربه فرد خودش رو داره و من اینجا دربارهی دانشگاه تهران حرف میزنم. البته شاید در دانشگاههای دیگه هم فقط در جزئیات تفاوت وجود داشته باشه.
ولی در شرح مختصر دروس این رشته میشه اینجوری گفت: “بیان معماری” اون وجه کار دستیه که معمولا بهش میگن نقاشی. توی بیان معماری یاد میگیرین که پرسپکتیو بکشین، سایهها رو بکشید و توان این رو پیدا کنید که بتونید طرحی که توی ذهنتونه رو روی کاغذ پیاده کنید. این کار رو با تکنیکهای مختلف مثل آبرنگ و مداد رنگی، راندو میکنید و سایهها رو روش نشون میدید. البته فقط در سه ترم اول بیان دارید.
در کنارش “مقدمات طراحی معماری” میگذرونید که در اون با اصول طراحی آشنا میشید. یکسری ضوابط رو طی پروژهها یاد میگیرین و کارهای عملی انجام میدین. مثلا یکی از کارهای ما ساخت صندلی بتنی یا کشیدن نقشههای یه ساختمون بود. درس مقدمات در دانشگاههای مختلف خیلی متفاوته. در دانشگاه تهران بیشتر میخوان خلاقیت بچهها رو که در دروس دبیرستان از بین رفته بهشون برگردونن و کمتر آموزش میدن. بخاطر همین شاید خیلی از پروژهها، جنبه معماری نداشته باشه، مثل همین ساخت صندلی بتنی یا طراحی لوگو. در کل یکی از جذابیتهای رشته معماری اینه که دستی در همه هنرها داره و میتونید در اون، عکاسی، مجسمهسازی، تاریخ و … رو یاد بگیرید.
طول کارشناسی:
مدت کارشناسی مهندسی معماری معمولا 9 ترمه که حتی بعضی بچهها به 10 ترم هم میکشن. اما این کاملا طبیعیه چون این رشته واحدهای سنگینی داره. به همین دلیل بعضی دانشگاهها تا یکسال هم برای بچهها سنوات به حساب نمیارن که بخوان هزینهای ازشون بگیرن.
مهارتهای مورد نیاز
اما مهمتر از تحصیلات دانشگاهی، مهارتهایی هست که باید کسب کنید. کسی که کنار رشتهش، نرمافزارهای بیشتری بلده و مهارتهای بیشتری داره، راحتتر میتونه کار پیدا کنه و موفق بشه. ممکنه یکی که مدرک دانشگاه آزاد داره، بخاطر مهارتها و نرمافزارهایی که بلده، راحتتر از کسی که مدرک دانشگاه تهران داره جذب بازار کار بشه و به درآمد برسه.
درواقع بازار کار مهندسی معماری رو مهارت شما تعیین میکنه نه تحصیلات دانشگاهیتون. گرچه که اونم موثره. اما آدمهای زیادی هستن که حتی رشتهشون معماری نبوده اما با آموزش نرمافزارها و گذروندن دورههای طراحی داخلی، تونستن به درآمد برسن.
مطلب پیشنهادی: معرفی رشته مهندسی برق
بازار کار مهندسی معماری
ترجیح کلی بر اینه که بچهها بعد از دوران ارشد وارد کار بشن، چون در زمانهای گذشته، کارشناسی و ارشد پیوسته بودن و دانشجوها بعد از ارشد، فارغالتحصیل حساب میشدن. ولی الان یک کنکور هم از کارشناسی به ارشد وجود داره که اونجا باید شاخه مورد علاقتون رو انتخاب کنید. مثلا طراحی داخلی و به صورت تخصصی به اون گرایش بپردازین تا بتونین حوزه کاریتون رو مشخص کنید. در نتیجه از ارشد میتونید وارد بازار کار بشید و مقطع دکتری معمولا برای کسانی مناسبه که میخوان هیئت علمی دانشگاه بشن.
اما لزوما هم لازم نیست کل دوره معماری به پایان برسه تا وارد بازار کار بشید. معماری یک رشته کاملا خوداشتغاله و استخدامش انقدر قوی نیست. چون برای استخدام شدن، بعد از دوران تحصیل، تازه باید آزمون نظام مهندسی بدید تا استخدام بشید. اما این بازه هم خیلی طول میکشه و هم درآمد آنچنانی نداره. برای همین خیلیها معتقدن که معماری رشته کم درآمدیه و اشباع شده در حالیکه این طور نیست و معماری یک رشته خود اشتغاله.
مثلا کسی که در ارشد طراحی داخلی میخونه، از همون ترم ۴ و ۵ کارشناسی میتونه شروع کنه و یه سری نرمافزارها مثل تریدیمکس، اسکچآپ، راینو و … رو در کنار تحصیلات دانشگاهی آموزش ببینه و با استفاده از بسترهایی مثل اینستاگرام، مشتری جذب کنه. پس میشه از همون دوران کارشناسی شروع به برندسازی کرد تا وقتی تحصیلاتتون تموم شد، جا افتاده باشید. مهندسیهای دیگه هم این شرایط رو دارن و کسانی که معتقدن برای رشتههای مهندسی کار نیست، تصور غلطی دارن که حتما باید استخدام بشن.
شخصیت افرادی که مناسب این رشته هستن
اگر شما هم از دسته آدمهایی هستید که هم مهندسیها رو دوست دارن و هم رشتههای هنری رو، مهندسی معماری برای شما مناسبه. پس اولین موردی که باید برای انتخاب این رشته در نظر بگیرید، علاقتون هست نه هیچ چیز دیگه. یکی از مشکلات معماری اینه که کارش خیلی سنگینه و پروژهها گاهی با هم تداخل دارن، ولی کسانی میتونن توی این رشته دووم بیارن که بهش واقعا علاقه دارن. به همین دلیله که شاید خیلیها انصراف یا تغییر رشته میدن. دلیلش اینه که اکثرا خیلی علاقهای به این رشته نداشتن و از فشار کار خسته شدن.
یکی از تصورات غلط بچهها اینه که معماری چون جنبه هنری داره، رشته راحتیه و میشه به راحتی اون رو گذروند. ولی این طور نیست و کسی که واقعا علاقهش اینجا نباشه، نمیتونه دووم بیاره. اما باور غلطی که بچهها رو از معماری دور میکنه، اینه که بعضیها فکر میکنن چون نقاشی بلد نیستن یا دستشون در طراحی خوب نیست، نمیتونن معماری بخونن. البته این باور کاملا غلط نیست، چون کسی که دستی توی طراحی داره، خیلی بهتر از پس دروسی مثل بیان معماری برمیاد؛ گرچه که راندو کردن با طراحی و نقاشی متفاوته، ولی باز هم موثره.
اما این به این معنا نیست که کسی که نقاشی بلد نیست یا تاحالا تجربه نکرده، نتونه توی معماری موفق بشه. بچهها این اصل مهم یادتون باشه که هرکس علاقه به کاری داشته باشه، قطعا میتونه توی اون موفق باشه. باقی مشکلات رو میشه با تمرین زیاد حل کرد و مثلا دست رو برای طراحی قوی کرد. یکی دیگه از ویژگیهایی که برای این رشته مهمه، توانایی درک فضایی شماست. کسانی که هندسه فضاییشون خوبه، یعنی میتونن یه جسم رو از جهات مختلف توی ذهنشون تصور کنن، این رشته براشون جذاب و مناسبه.
مطلب پیشنهادی: معرفی رشته مهندسی صنایع
مهاجرت
رشته مهندسی معماری، یک رشته پرکاربرد و محبوب در تمام دنیاست. به همین دلیل مهاجرت در این رشته هم شرایط خوبی داره و بسیاری از کشورهای دنیا از جمله کشورهای اروپایی، در این رشته مهاجر میپذیرن. اما برای مهاجرت در اون باید شرایط خودش رو داشته باشید، مثلا اینکه زبان کشور مقصدتون رو مسلط باشید یا حتما مدرکهای زبان مثل آیلتس یا تافل رو گرفته باشید؛ در دانشگاه معتبری درس خونده باشید یا معدل بالایی داشته باشید و تا جای ممکن یکی دوتا مقالهی معتبر ثبت کرده باشید. با این شرایط میتونید حتی برای جذب بورسیه هم اقدام کنید. خیلی از کشورهای مهم مثل انگلستان، آلمان، فرانسه، سوئد، دانمارک، ایتالیا و حتی آمریکا، در این رشته پذیرش دارن.
مطلب پیشنهادی: معرفی رشته مهندسی هوافضا