سلام بچه حالتون چطوره؟ مقاله امروز از مهم‌ترین موضوعاتیه که برای شروع هر کاری باید بهش توجه کنید و اونم چیزی نیست جز آموزش برنامه ریزی درسی. یعنی شما حتی واسه کارهای روزمره‌تون هم باید برنامه ریزی داشته باشید تا بتونید از پس کارهاتون بربیاید وگرنه دچار مشکل میشید و زمان واسه انجام دادن کارهاتون کم میارید.
چگونه برنامه ریزی درسی کنیم؟
خوب حالا اصلا برنامه ریزی چیه؟ دوستان، برنامه ریزی اولین و مهم‌ترین فعالیت و رکن، برای رسیدن به نتایج مطلوبه. مهم‌ترین عامل تو برنامه‌ریزی اینه که شما به این درک برسید که برنامه شما نسبت به بقیه باید متفاوت باشه. چون هر شخص، فعالیت، ساعت خواب، برنامه و هدف‌های مختلفی واسه زندگیش داره و کارهای روتینی که هر کدوم از ماها در طول روز انجام میدیم، زمین تا آسمون با هم فرق داره. پس اگه مثلا دوستتون یه برنامه رو داره انجام میده و باهاش موفق شده، دلیل نمیشه برای شما هم مناسب باشه.
پس تا اینجا به لزوم آموزش برنامه ریزی درسی پی بردید. همونطور که می‌دونید، کنکور تو یه مقطعی، مهم‌ترین حادثه درسی برای بچه‌هاست و شما باید براش برنامه و هدف داشته باشید تا بتونید موفق بشید. یادتون نره، مهم‌ترین چیز تو زندگی هر انسانی، زمانه. چون قابل بازیابی و برگردوندن نیست. پس اگر قصد مطالعه برای کنکور دارید، اول واسه خودتون هدف تعیین کنید و بعد متناسب با شخصیتتون و هدفتون، برنامه ریزی کنید تا به اون چیزی که می‌خواید برسید و زمانتون رو هدر نداده باشید. اگر می‌خواید بدونید که چند ساعت درس خواندن برای کنکور مناسبه؟ مقاله‌ش رو مطالعه کنید.
نمونه برنامه ریزی درسی:
عکسی که اینجا گذاشتیم، یک نمونه‌ی برنامه ریزیه که مخصوص دانش‌آموزهای کنکوریه. این برنامه باتوجه به ساعاتی که باید در مدرسه باشید و ساعاتی که خونه هستید تنظیم شده و شما می‌تونید از روی اون الگو بگیرید و با اصول اولیه‌ی یک برنامه‌ی درسی آشنا بشید.
اهمیت هدف در برنامه ریزی
خوب بچه‌ها، حالا که به اهمیت برنامه ریزی پی بردید، باید بدونید که برای برنامه ریزی صحیح نیاز به هدف دارید و این، تو هر موضوعی صادقه و فقط مربوط به مسئله کنکور نیست. برای آینده درسی و تحصیلیتون شما باید هدف داشته باشید، وگرنه نمیتونید برنامه ریزی کنید و اصلا طبق برنامه عمل کنید. علتشم اینه که هدف‌های مختلف، برنامه‌های متفاوتی می‌طلبه. مثلا دانش آموزان تجربی که میخوان رشته پزشکی بخونن، برنامه‌شون با کسایی که میخوان رشته‌های مهندسی بخونن، متفاوته. پس اولین قدم برای برنامه ریزی صحیح، داشتن هدفه.
اما هدف‌گذاری دو نوعه، اهداف کوتاه‌مدت و اهداف بلندمدت. هدف بلند مدت که همون آینده تحصیلی و شغلیتونه، اول کار باید تعیین بشه.
اما هدف‌های کوتاه مدت، اهدافی هستند که شما واسه آخر هفته‌تون یا آخر ماهتون و یا از همه مهم‌تر واسه هر آزمون آزمایشیتون تعیین می‌کنید. رسیدن به اهداف کوتاه‌مدت، شما رو با انرژی‌تر و سرحال‌تر میکنه و برای انجام برنامتون انگیزه میده.
مراحل برنامه ریزی درسی برای کنکور
محاسبه ساعات مطالعه‌ی هفتگی
اولین مرحله برای اینکه بتونید برنامه‌ریزی منظمی داشته باشید اینه که تعداد ساعاتی که می‌تونید در طول هفته مطالعه کنید رو بدست بیارید. این کار رو باید با توجه به روزها و ساعاتی که به مدرسه یا کلاس می‌رید و روزهای تعطیلتون انجام بدید.
تعیین مباحثی که باید مطالعه بشن
توی مرحله‌ی دوم برنامه ریزی درسی، باید دروس یا مباحثی که قراره واسه‌ی آزمون بعدی مطالعه کنید یا واسه‌ی امتحان خاص یا طبق زمان بندی خودتون تموم کنید رو یادداشت کنید. تعداد این درس‌ها و صفحاتشون رو بنویسید.
تخمین زمان لازم برای مطالعه‌ی هر درس
بعد از تعیین دروسی که قراره مطالعه کنید، باید حساب کنید که مطالعه‌ی هر کدوم از این مباحث چقدر از شما زمان می‌گیره. با ورق زدن ساده، بررسی کلی موضوعات اون درس و میزان سختی و راحتیش برای شما و همچنین با تجربه‌ی خودتون در مطالعه بررسی کنید که چقدر باید برای هرکدوم از این مباحث زمان بذارید. همچنین باتوجه به سطح خودتون در اون درس یا مبحث، میزان مشخصی هم تست تمرینی به همراه بررسی و حل تست‌ها، برای هر درس تعیین کنید.
تنظیم و نگارش برنامه درسی
در مرحله‌ی آخر، جمع ساعاتی که برای مطالعه‌ی مباحثتون نیاز دارید و ساعاتی که می‌تونید در هفته مطالعه کنید رو باهم مقایسه و تنظیم کنید. اگر ساعاتی که نیاز داشتید بیشتر شد و زمان کم آوردید، می‌تونید از تست‌هاتون کم کنید یا مباحث کم اهمیت رو حذف کنید. اگر هم زمان زیاد آوردید، بهتره به تعداد تست‌ها اضافه کنید. در نهایت هم دروسی که باید در طول هفته بخونید رو با توجه به برنامه‌ی مدرسه و کلاس‌هاتون پخش کنید و برنامه‌تون رو یادداشت کنید.
6 ویژگی برنامه ریزی مطالعاتی خوب
در ادامه نکاتی برای آموزش برنامه ریزی درسی براتون آوردیم که میتونه در یادگیری روش درست برنامه ریزی خیلی بهتون کمک کنه و کارتون رو راحت‌تر کنه.
۱. قابلیت اجرایی
برنامه ریزی مطالعاتی خوب، باید واقعی باشه. برای این کار بهتره شناخت دقیقی از خودتون داشته باشید و بدونید که توانایی‌ها و ظرفیتتون چقدره. مثلا چند ساعت در روز می‌تونید درس بخونید و چقدر به استراحت نیاز دارید. ممکنه بعضی‌ها بتونن روزی ۱۰ تا ۱۲ ساعت مطالعه کنن و بعضی‌ها بیشتر از ۸ ساعت دیگه توان نداشته باشن. پس براساس رویاهاتون برنامه ریزی نکنید.
۲. جذابیت
جذابیت یه تعریف کلیه اما به طور خلاصه، برنامه مطالعاتی خوب باید شما رو تاجای ممکن خسته نکنه. این کار هم به روش‌های مختلفی انجام میشه. برای مثال، حتما بعضی درس‌ها براتون راحت‌تر بعضی‌ها سخت‌ترن. سعی کنید توی برنامه‌ی روزانه این درس‌ها رو ترکیبی قرار بدید. همچنین حتما زمانی رو برای رسیدن به خانواده و دوستان، تفریح و ورزش اختصاص بدید.
۳. دقیق
برنامه ریزی درسی باید دقیق باشه. اینجوری که مثلا یه سری دروس رو مشخص کنید و بگید شنبه باید زیست و دینی و زمین بخونم، کمک نمی‌کنه. دقیق یعنی روز شنبه، ساعت ۱۶ تا ۱۷، درس زمین، فصل ۴، صفحات x تا y. یا مثلا روز شنبه، ساعت ۱۹ تا ۲۰، ۵۰ تست از درس پنجم زمین، به همراه حل تست و تحلیل.
۴. متنوع
برنامتون باید جوری باشه که ترکیبی از دروس عمومی و تخصصی، سخت و راحت، حفظی و مفهومی و … باشه. شما نباید تو یه روز فقط درس‌های تخصصی یا درس‌های راحت رو بخونید و درس‌های سخت رو بذارید واسه روزهای دیگه. حتی نباید در طول روز هم ناهماهنگ باشید. مثلا صبح‌ها، درس‌های عمومی و راحت بخونید و شب‌ها فقط درس‌های سخت و مفهومی رو مطالعه کنید. این کار شما رو خسته و دلزده میکنه.
۵. جبران‌پذیر
یکی دیگه از نکاتی که در آموزش برنامه ریزی درسی باید اهمیت بدید، اینه که باید برنامتون رو منعطف بریزید. یعنی اگر یه روز مریض شدید یا نتونستید یکسری از آیتم‌های برنامه رو بخونید و انجام بدید، یه زمان اضافه تو برنامتون باشه که بتونید به برنامه برسید. بیشتر این تایم‌های اضافه، به آخر هفته موکول میشه که فکر خوبیه. اگر در طول هفته به هر دلیل نتونستید خوب مطالعه کنید، آخر هفته وقت اینه که بهشون برسید.
۶. مجموعی از یادگیری، تست و آزمون
بچه‌ها، برنامه‌ای که فقط به شما بگه تست بزنید یا فقط درسنامه رو مطالعه کنید، خوب نیست. چون تو کنکور شما بخاطر تستی بودن آزمون نیاز به زدن تست و تمرین دارید ولی قبل از تست باید مطالعه داشته باشید که بتونید تست بزنید. تو برنامه ریزی باید همه چی متناسب باشه وگرنه شمارو خسته و دلزده و بی‌انگیزه میکنه. پس اگر دارید برنامه ریزی می‌کنید، اصل تناسب رو رعایت کنید و یادتون باشه تناسب تو درس‌های مختلف فرق داره. مثلا یه درسی نیاز به مطالعه بیشتری داره تا تست ولی دروسی مثل ریاضی، فیزیک و … بیشتر تست میخواد تا مطالعه.
ارزش مرور در برنامه ریزی
برای اینکه هر چیزی تو ذهنتون بمونه و تثبیت بشه، به مرور نیاز داره. وگرنه اون مطلب توی حافظه کوتاه‌مدتتون می‌مونه و بعد از چند وقت، کلا از بین میره. شما باید مطالب رو وارد حافظه بلند مدتتون کنید تا زمانی که گذاشتید و مطالعه کردید، موثر واقع بشه. حتی برای درس‌های مفهومی و محاسباتی هم مرور لازمه. باید فرمول‌ها رو هر از گاهی دوباره بررسی کنید و علاوه بر اون، واسه تست‌های غلط و اشتباهاتون وقت بذارید تا تبدیل به نقطه قوتتون بشه. پس یه قسمت‌هایی از برنامه رو به مرور مطالب گذشته اختصاص بدید. در مطلب روش جمع بندی کنکور بیشتر دربارهی این موضوع بخونید.
چگونه به برنامه درسی عمل کنیم؟
یکی از مشکلات توی برنامه ریزی درسی، پایبند بودن به برنامه‌ست. خیلی از بچه‌ها این مشکل رو دارن که به زحمت برای خودشون برنامه‌ریزی می‌کنن، اما نهایتا یک هفته یا یک ماه به اون برنامه عمل می‌کنن. حالا اینجا چندتا راه براتون میاریم که کمک میکنه به برنامه درسی متعهد بمونید.
اول/ برنامه‌ریزی‌تون رو منطقی انجام بدید؛
درسته که شما قراره کنکور بدید و ساعت مطالعه‌تون حائز اهمیته، اما اصلا جوگیر نشید و واسه خودتون 20 ساعت مطالعه نبندید. چون یکی از عوامل اصلی عمل نکردن به برنامه و خستگی، همینه که شما ساعت مطالعه و خواسته‌تون از خودتون منطقی نباشه. حتما اون اوایل، به خودتون راحت بگیرید و کم کم چالش ایجاد کنید.
دوم/ اهدافتون رو مرور کنید؛
یکی از دلایل عمل نکردن به برنامه، بی‌انگیزه شدن و افتادن انرژیه. گاهی یادمون میره چقدر مهمه که طبق برنامه عمل کنیم و اجازه میدیم خستگی یا بی‌حوصلگی، جلوی راهمون قرار بگیره. خوبه که گاهی اهدافتون رو مرور کنید. گشتی توی اینترنت بزنید و نمونه کارنامه‌ی سال‌های قبل رو ببینید. به رشته و دانشگاه مورد علاقه‌تون فکر کنید و انگیزه‌هاتون رو به خودتون یادآوری کنید.
سوم/ عادت بسازید؛
عمل کردن به برنامه، به مرور کار راحت‌تری میشه چون درس خوندن توی ساعت‌های مشخص میتونه براتون به عادت تبدیل بشه. پس اگر یک یا دوماه اول، بتونید طاقت بیارید و برنامه رو رعایت کنید، کم‌کم عمل کردن به برنامه براتون روتین میشه و خطر عمل نکردن بهش از بین میره.
چهارم/ تشویق و تنبیه؛
برای عمل کردن به برنامه، برای خودتون تشویقی بذارید. مدل تشویقی به خودتون بستگی داره اما وجودش به ذهن انگیزه میده. یا اینکه برای رعایت نکردن برنامه، تنبیه درنظر بگیرید. مثلا خودتون رو از کاری که دوست داشتید انجام بدید محروم کنید و واقعا بهش پایبند بمونید. ذهن انسان با تشویق و تنبیه تربیت میشه.
پنجم/ تنظیم ساعت خواب؛
مهم‌ترین عامل تنبلی هر انسانی، شاید همین مسئله خوابه. خیلی از کارهامون به تعویق میفته یا اصلا نمی‌رسیم انجامش بدیم چون ساعت خوابمون منظم نیست و صبح‌ها نمیتونیم زود از خواب پاشیم. اما این مسئله واسه یه کنکوری سمه، چون شما باید تلاش کنید سحرخیز باشید و از تایم صبحتون استفاده کنید. سطح یادگیری ذهن تو ساعات اولیه روز خیلی بهتره، پس از این تایم غافل نشید و از اونجایی که ساعت مطالعه‌تون باید زیاد باشه، از صبح زود شروع کنید. در ضمن، خواب نامنظم، نمیتونه نیاز بدن شما رو برطرف کنه و در نتیجه در طول روز هم مدام احساس خواب‌آلودگی می‌کنید.
ششم/ مشاور و دفتر برنامه ریزی؛
داشتن یک مشاور تحصیلی که پیشرفت درسی شما و میزان درس خوندنتون رو پیگیری کنه، همچنین داشتن یک دفتر برنامه‌ریزی که در اون جزئیات مطالعه‌ی درسیتون رو بنویسید و مرتب خودتون رو چک کنید، باعث میشه عمل کردن به برنامه ریزی درسی براتون راحت‌تر بشه.
شخصی سازی برنامه درسی
بچه‌ها تو قسمتی قبلی هم بهتون گفتیم که برنامتون باید فقط مخصوص به شما باشه. البته این حرف با اینکه بخواید از تجربیات دوستاتون استفاده کنید، فرق داره و اون کار خوبیه. اما تقلید از برنامه‌های دیگران رو شما جواب نمیده چون سطح توانایی و حتی سطح درسی ماها باهم فرق داره و در ضمن گفتیم که برنامتون باید متناسب با هدف‌هاتون چیده بشید که هدف‌ها هم با هم فرق داره پس برنامه‌های دیگران رو استفاده نکنید و حتی برنامه خودتون هم به کسی پیشنهادش رو ندید. خلاصه نویسی کنکور را یابد بگیرید.
برنامه ریزی جامع درسی
آکادمی MSBOOK برنامه ریزی کنکوری متناسب با سطح شما و تایمی که تا خود کنکور دارین انجام داده و در کنارش امکانات مختلفی هم براتون در نظر گرفته:
- کانال کمکی
- وویس‌های مشاوره‌ای
- آزمون‌های آزمایشی
- جداول ارزش‌گذاری هر فصل
- و امکانات مختلف دیگه
به مطلبی که لینک کردیم وارد بشید و برنامه بگیرید.
سوالات متداول
قابل اجرا، تنوع باکسهای مطالعاتی، ایستگاههای جبرانی، دقیق بودن میزان مطالعه هر درس، زمانهای مخصوص مرور و جمعبندی… . در این مقاله ویژگیهای یک برنامه خوب رو به تفصیل توضیح دادیم.
در صورتی که برنامه استاندارد باشه، باید تعهد به برنامه درسی رو تمرین کرد. این مطلب به صورت کامل در این مقاله توضیح داده شده و راهکارهای پیشنهادی معرفی شدن.
یک برنامه حرفهای یا باید به وسیلهی یک مشاور متحصص که روی شما شناخت داره نوشته شده باشه یا اینکه خودتون به مهارت و تجربه لازم رسیده باشید. در این مقاله نکات لازم دربارهی این موضوع رو بیان کردیم.
