سلام همراه عزیز. به مقاله معرفی رشته مهندسی مکانیک خوش اومدی. من حسین طاهری، دانشجوی رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه شهید رجایی هستم و قراره در این مقاله هر اطلاعاتی که برای تحصیل در این رشته نیاز هست باهات درمیون بذارم. پس اگر به این حوزه علاقمندی تا آخر مطالب رو مطالعه کن.
آشنایی با رشته مهندسی مکانیک
در معرفی رشته مهندسی مکانیک، حتما شنیدی که میگن مکانیک یعنی تعمیر خودرو و مهندس مکانیک یعنی فردی با دست‌های آلوده به بنزین یا روغن ماشین! چنین دیدگاهی رو میتونی در بین تعداد قابل توجهی از عامه مردم و حتی داوطلبان آزمون سراسری پیدا کنی. در حالی که رشته مهندسی مکانیک به جز یک درس تک واحدی، تقریباً هیچ ارتباطی با شغل مکانیکی ماشین نداره. البته در این رشته با اصول طراحی و طرز کار مکانیزم‌های مختلف به کار رفته در اتومبیل به طور اصولی و پایه‌ای آشنا میشی اما به تعمیر خودرو نمی‌پردازی.
در حقیقت رشته مکانیک بخشی از علم فیزیکه که با استفاده از مفاهیم پایه علم فیزیک و به تبع آن ریاضی، به بررسی حرکت اجسام و نیروهای وارد بر آن‌ها می‌پردازه. همینطور سعی میکنه تا با توجه به نتایج بررسی‌های خود، طرحی نو در زمینه فن شناسی وضعیت ارائه بده. این رشته رو شاید بشه از نقطه نظر تنوع موضوعات تحت پوشش، جامع‌ترین رشته مهندسی به حساب آورد. رشته مهندسی مکانیک جزو سخت‌ترین رشته‌ها محسوب میشه و حتی عده‌ای معتقدن که از رشته مهندسی برق سخت‌تره و دروسی واقعا سنگینی داره.
رشته مهندسی مکانیک دربرگیرنده تمامی علوم و فنونیه که با تولید، تبدیل و استفاده از انرژی، ایجاد و تبدیل حرکت و انجام کار، تولید و ساخت قطعات و ماشین‌آلات و به کارگیری مواد مختلف در ساخت آن‌ها و همچنین طراحی و کنترل سیستم‌های مکانیکی، حرارتی و سیالاتی مرتبطه. درواقع محاسبات فنی، مدلسازی و شبیه‌سازی، طراحی و تهیه نقشه‌ها، تدوین روش ساخت، تولید و آزمایش تمامی ماشین آلات و تأسیسات موجود در دنیا، با تکیه بر توانایی‌های مهندسین مکانیک انجام میشه.
آخرین رتبه قبولی رشته مهندسی مکانیک
همونطور که میدونی برای قبولی در رشته مهندسی مکانیک، اولین موردی که اولویت داره، سهمیه منطقه‌ای هست که توشی. یعنی این که منطقه یک یا دو و یا سه باشی، در رتبه‌ت تاثیر داره. هر ساله با توجه به تعداد داوطلب‌ها و افزایش و کاهش ظرفیت دانشگاه‌ها، محدوده قبولی رتبه‌ها در دانشگاه‌های مختلف، متفاوت میشه. در نتیجه حدود رتبه‌ای که برای قبولی در این مقاله بهت میگیم، کاملا تخمینی و بر اساس کنکور سال قبله.
محدوده قبولی رشته مهندسی مکانیک در دانشگاه‌های روزانه، در منطقه یک زیر 5000، در منطقه دو زیر 9000 و در منطقه سه هم زیر 3000 هست. حالا توجه کن که این محدوده قبولی برای دانشگاه‌های مختلف، میتونه متفاوت باشه. مثلا اگر داوطلب منطقه سه هستی و علاقمند به تحصیل در دانشگاه تهرانی، باید حتما رتبه زیر 200 کسب کنی اما میتونی با رتبه 2900 هم در دانشگاه‌های دیگه مثل تبریز قبول بشی. باز هم بهت یادآوری می‌کنیم که تمامی این محدوده‌ها تقریبیه و بر اساس قبولی‌های سال گذشته‌ست. همچنین اگر سهمیه‌ای غیر از مناطق داری، رتبه‌ت به شکل دیگه‌ای محاسبه میشه.
نمونه کارنامه قبولی رشته مهندسی مکانیک:
دوره تحصیل و دروس دانشگاهی روانشناسی
وقتی از رشته ریاضی در دبیرستان فارغ‌التحصیل میشی و انتخاب رشته می‌کنی، چهار رشته محوری وجود داره. مهندسی مکانیک، مهندسی عمران، مهندسی برق و مهندسی کامپیوتر. در این بخش به معرفی رشته مهندسی مکانیک می‌پردازم.
دوره تحصیل مهندسی مکانیک در مقطع کارشناسی به دو صورت پیوسته با آزمون سراسری و ناپیوسته برای افرادی که فوق دیپلم دارن، وجود داره. دوره پیوسته این رشته، شامل چهار سال تحصیل در هشت ترمه. این دوره تحصیلی شامل 20 واحد دروس عمومی مثل معارف، 25 واحد دروس پایه مثل فیزیک 1 و 2، شیمی، معادلات دیفرانسیل و مواردی مثل اینه. همینطور شامل 61 واحد دروس اصلی مثل نقشه کشی صنعتی، علم مواد ترمودینامیک، آزمایشگاه مکانیک سیالات، انتقال حرارت، دینامیت ماشین و غیره هست.
این دوره دارای دوازده واحد تخصصی در هر یک از چهار گرایش طراحی جامدات، حرارت و سیالات، ساخت و تولید و مهندسی دریا هم هست.
-
گرایش حرارت و سیالات
معرفی رشته مهندسی مکانیک در گرایش حرارت و سیالات شامل مطالعه عوامل مؤثر بر خواص مختلف حرکت سیال بخصوص سیال داغ و اثر عبور سیال بر محیط، مانند نیروهایی که در نتیجه عبور خود در محل ایجاد میکنه یا طول‌های ناشی از افزایش یا کاهش دما در اعضای مختلف یک دستگاهه. به عبارت دیگه دانشجویان این گرایش در زمینه تهویه مطبوع، دستگاه‌های آب و فاضلاب و گرم‌کننده ساختمان‌ها مطالعه می‌کنن. همینطور درباره طراحی نیروگاه‌ها، موتورهای احتراق داخلی و طراحی انواع موتورهای درون سوز اتومبیل آموزش می‌بینن.
-
گرایش طراحی جامدات
مهندس طراح جامدات باید تمام نیروها و گشتاورهایی را که به هر عضو ماشین وارد میشه، بررسی کنه و بهترین حالت قطعه مورد نظر رو برای تمامی اون نیروها و گشتاورها و همچنین برای داشتن بهترین کارایی به دست بیاره. همچنین کارایی مناسب اون قطعه رو در زمان طولانی تضمین میکنه. طراحی سیستم، طراحی ماشین‌های تراش، فرز، چاپ و قسمت‌های تعلیق، سیستم‌های انتقال قدرت و دینامیک یک خودرو، توسط مهندسین این گرایش هم طراحی میشه. در ضمن در یک هواپیما، قسمت‌های مربوط به فرود، پرواز، کنترل پرواز به نحوی مربوط به طراحی جامداته.
-
گرایش ساخت و تولید
یک قطعه باید به چه روشی ساخته شه تا دارای تولیدی سریع، ارزان و همچنین کیفیت مناسب و کارایی مطلوب باشه؟ پاسخ به این سؤال بر عهده مهندسین گرایش ساخت و تولیده. گرایش ساخت و تولید به زمینه‌های کاربردی مهندسی مکانیک می‌پردازه. مهندس این گرایش در زمینه شکل دادن فلزات، طراحی قالب‌ها و ساخت قطعه‌های گوناگون فعالیت میکنه.
-
گرایش مهندسی دریا
دانشجوی مهندسی دریا در گرایش کشتی‌سازی مسائلی از قبیل طراحی بدنه، استحکام بدنه، سیستم‌های پیشرانه، پایداری کشتی در مقابل امواج کناری و جانبی کشتی و طراحی سیستم‌های مربوط به ناوبری رو مطالعه میکنه. به عبارت دیگه یک مهندس دریا، مهندس مکانیکیه که در کاربردهای دریایی مشغول به کار میشه. این گرایش فقط در دانشگاه صنعتی شریف ارائه میشه و در دانشگاه‌های دیگه به عنوان یک رشته مجزا مطرحه.
تحصیل در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکترا در این رشته وجود داره. همینطور گرایش‌های زیادی برای این مقاطع هست که این گرایش‌ها شامل موارد زیر هستن: سیستم‌های تعلیق ترمز و فرمان، مهندسی دریا، مهندسی هسته‌ای، مکاترونیک، مهندسی پزشکی گرایش بیومکانیک، سیستم محرکه خودرو، طراحی کاربردی، طراحی سیستم‌های دینامیکی خودرو، ساخت و تولید، تبدیل انرژی، سازه بدنه خودرو و غیره.
همچنین تحصیل در مقطع دکتری این رشته شامل گرایش‌های ساخت و تولید، مکانیک جامدات، تبدیل انرژی، دینامیک، کنترل و ارتعاشاته.
مطلب پیشنهادی: معرفی رشته مهندسی هوافضا
بازار کار و موقعیت شغلی مهندسی مکانیک در ایران
اگر مهندس مکانیک بشی، چون شاخه‌های مختلفی داره، میتونی در شرکت کار کنی. مثلا اگر گرایش خودرو رو انتخاب کنی میتونی به صورت آزاد کار کنی یا در شرکت به صورت طراح یا سازنده خودرو فعالیت کنی. یا مثلا شاخه هوافضا هست که میتونی تیم تشکیل بدی و وارد بازار آزاد یا شرکت بشی. درمورد سیالات و جامدات هم همینطوره. در حالت کلی هم میتونی استخدام بشی و هم به بازار کار آزاد ورود کنی.
در شاخه خودرو بیشترین امکان رشد به صورت بازار آزاد وجود داره بر خلاف سایر شاخه‌ها مثل هوافضا که لازمه حتما وارد شرکت‌ها بشی و بازار کار آزاد محدودی داره. یک مهندس مکانیک میتونه به عنوان کارشناس و مشاور فنی در بانک‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و بیمه و شرکت‌های بازرسی و نظارت امور بین‌المللی فعالیت کنه.
در حال حاضر با رشد وسیع این صنعت در فضای کاری مواجهیم. یه مهندس مکانیک در حال حاضر در زمینه‌های مختلفی فعالیت میکنه که از جمله میشه طراحی و ساخت ماشین‌آلات و قطعات آن‌ها، طراحی و ساخت تجهیزات مکانیکی نیروگاه‌ها، طراحی و ساخت تجهیزات و سیستم‌های انتقال و تصفیه آب، سیستم‌های مکانیکی وکنترلی پالایشگاه‌ها و کارخانجات شیمیایی، طراحی و ساخت تأسیسات حرارتی و برودتی ساختمان‌ها، ساخت ماشین‌آلات تغلیظ و بازیافت مواد مثل کارخانجات قند، کاغذ سازی، سیمان، نساجی، نمک و کنسانتره، طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات حمل و نقل زمینی، دریایی و هوایی، ساخت تجهیزات دفاعی و ساخت ربات‌ها، بازوهای مکانیکی و سیستم‌های تولید رو نام برد.
توانایی‌های لازم رشته مهندسی مکانیک
دانشجوی مهندسی مکانیک باید در دو درس ریاضی و فیزیک قوی باشه و همچنین از هوش، استعداد و قدرت تجسم خوبی هم برخوردار باشه. فعالیت در رشته مهندسی مکانیک بسیار متنوعه. در نتیجه اگر علاقه‌مند به کارهای تئوریکی، میتونی جذب این رشته بشی و در بخش‌های نظری و تئوری فعالیت کنی. همینطور میتونی با خلاقیت و علاقه‌مندی به طراحی و ساخت وسایل و دستگاه‌های مختلف این رشته رو انتخاب کنی.
مهاجرت در رشته مهندسی مکانیک
با توجه به بازار کار گسترده‌ای که این حوزه داره و همنیطور کاربرد فراوانش، میشه گفت که امکان ادامه تحصیل در این زمینه یا فعالیت در این حوزه در سایر کشورها وجود داره. برترین این کشورها، آلمان، دبی، ژاپن، ایتالیا و چینه. اما مستلزم داشتن رزومه کاری یا تحصیلی قوی و سطح زبان بالاست. میتونی برای تقویت رزومه‌ت، در کنار تحصیل با معدل بالا، زبانت رو تقویت کنی. همینطور به کسب تجربه از طریق فعالیت‌های کاری در این حوزه در قالب کارآموزی، بپردازی.
مطلب پیشنهادی: معرفی رشته مهندسی برق
1 دیدگاه در “معرفی رشته مهندسی مکانیک”
بسیار عالی حرف نداره واقعا لذت میبرم